جرمگیری دندان تنها برای زیبایی نیست، بلکه می‌تواند در سلامت دهان و دندان شما هم نقش مهمی داشته باشد. شما با جرمگیری منظم و به موقع می‌توانید از بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان و بدبویی دهان جلوگیری کنید. روش‌های مختلفی برای جرمگیری دندان وجود دارد. پزشک معالج بر اساس وضعیت بیمار و شرایطی که دارد، نوع روش درمانی مناسب را در نظر می‌گیرد.
انواع جرم دندان
جرم دندان، رسوبی سخت و چسبنده است که بر روی دندان‌ها تشکیل می‌شود. جرم ترکیبی از مواد غذایی، مواد معدنی و باکتری‌هایی است که روی هم انباشته شده‌اند. اگر جرمگیری دندان به موقع انجام نشود، می‌تواند برای دندان و لثه مشکلات جدی ایجاد کند. اما انواع جرم دندان‌ها کدام‌ها هستند؟
جرم روی خط لثه (Supragingival calculus)
این نوع از جرم در بالای خط لثه و در قسمتی که دندان‌ها مشاهده می‌شود، به وجود می‌آید. معمولاً این نوع از جرم‌ها رنگ زرد و یا قهوه‌ای روشن دارند و هنگام مسواک زدن این رنگ به وضوح قابل تشخیص است.
جرم زیر خط لثه (Subgingival calculus)
جرمی که در زیر خط لثه به وجود می‌آید، در واقع در محل اتصال دندان به لثه تشکیل می‌شود. رنگ این نوع جرم تیره، سبز و یا سیاه است و معمولاً می‌توان آنها را با ابزارهای دندانپزشکی حذف کرد.
علل ایجاد جرم دندان
- زمانی که بهداشت دهان و دندان نامناسب باشد، می‌تواند باعث بروز جرم دندان شود. مسواک زدن نامنظم، عدم استفاده از دهانشویه و نخ دندان از مهم‌ترین مواردی هستند که باعث تشکیل جرم بر روی دندان‌ها می‌شوند.
- گاهی اوقات مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی مثل نوشابه و یا قهوه می‌تواند باعث تشکیل جرم روی دندان‌ها شود
- افرادی که دخانیاتی مثل سیگار یا قلیان مصرف می‌کنند، باعث می‌شود که رنگ دندان‌های آنها تغییر کرده و میزان تشکیل جرم را بیشتر می‌کند.
- بیماری‌های سیستمیک مثل بیماری‌های قلبی و دیابت می‌توانند باعث ایجاد جرم بر روی دندان‌ها شود.
- مصرف داروهای خاص مثل داروهای ضد افسردگی و یا ضد فشار خون باعث خشکی دهان شده و تشکیل جرم روی دندان‌ها را بیشتر می کند.
روش های جرم گیری دندان
جرم گیری دندان روشی است که برای حذف کردن پلاک و جرم دندان از آن استفاده می‌کنند. با استفاده از این روش می‌توان رسوباتی که بر روی دندان‌ها تشکیل شده را حذف کرد. جرم گیری دندان مشکلات مربوط به لثه و دندان را درمان می کند. روش‌های جرم گیری متنوع هستند و می‌خواهیم بهترین آنها را به شما معرفی کنیم.
جرم گیری دستی
برای جرمگیری دستی از ابزارهای مخصوصی استفاده می‌شود تا بتوانند جرم روی دندان‌ها را بردارند. این کار توسط دندانپزشک انجام شده و نیاز به دقت بالایی دارد تا جرم را از روی دندان‌ها و زیر لثه‌ها پاک کند.
جرمگیری دستی باعث می‌شود که جرم‌های سطحی که در روی دندان‌ها وجود دارند، پاک شوند. این روش معایب مخصوص به خود را دارد. به عنوان مثال در برخی موارد بنا به اندازه دندان این کار انجام شدنی نیست.
جرم گیری با دستگاه اولتراسونیک
جرمگیری با دستگاه اولتراسونیک باعث می‌شود که ارتعاشات صوتی ایجاد شده و جرم را بشکنند. در این روش نوک دستگاه را روی دندان‌ها حرکت می‌دهند و ارتعاشاتی که ایجاد می‌کند باعث جدا شدن جرم خواهد شد. جرمگیری اولتراسونیک روشی سریع و موثر برای از بین بردن جرم‌های سخت و زیر لثه است. این روش ممکن است در برخی موارد باعث ایجاد صدا و لرزش در دندان شود.
جرم گیری با لیزر
جرمگیری با لیزر با کمک ابزار لیزر انجام می‌گیرد و می‌تواند جرم روی دندان‌ها را بردارد. در این روش لیزر بر روی جرم قرار گرفته و آن را تبخیر می‌کند. روش جرمگیری با لیزر خیلی دقیق است، هیچگونه دردی ندارد و برای افرادی که به خونریزی لثه حساس هستند، استفاده می‌شود. معمولاً جرمگیری لیزری هزینه‌های زیادی دارد و در برخی کلینیک‌ها ابزار لیزر برای جرمگیری وجود ندارد.
عوامل موثر در انتخاب روش جرم گیری
استفاده از روش‌های جرمگیری به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- اگر جرم‌ها سنگین باشند، دستگاه لیزر یا اولتراسونیک برای جرمگیری مناسب است.
- افرادی که لثه‌های حساسی دارند و احتمال خونریزی لثه‌های آنها وجود دارد، بهتر است که از نوع لیزری استفاده کنند.
- بهتر است برای جرمگیری به سراغ کلینیک‌های مجهزی بروید که تمام تجهیزات لازم را دارند و در هنگام نیاز می‌توانند هر نوع روشی را به کار بگیرند.
- دندانپزشکان بر اساس شرایط بیمار سعی می‌کنند بهترین روش برای جرمگیری را انتخاب کنند.
مراقبت های بعد از جرمگیری
بعد از جرم گیری باید مراقبت‌های صحیحی داشته باشید تا دندان شما دوباره دچار جرمگیری نشود.
- ابتدا باید بهداشت دهان و دندان خودتان را رعایت کنید. این کار با مسواک زدن صحیح و منظم و استفاده از نخ دندان بعد از هر وعده غذایی انجام می‌شود. بهتر است از دهانشویه برای ضدعفونی کردن دهان و از بین بردن باکتری‌های دهان هم استفاده کنید.
- داشتن رژیم غذایی مناسب و پرهیز از مصرف مواد غذایی ناسالم و نوشیدنی‌های مضر، می‌توانند سلامت دندان‌های شما را تضمین کند.
- برای پاکسازی بهتر دهان و جلوگیری از التهابات بهتر است که مصرف آب روزانه خودتان را افزایش دهید.
- مراجعه به پزشک را از یاد نبرده و به طور منظم تحت نظر پزشک قرار بگیرید.
فواید جرمگیری دندان
جرمگیری دندان فایده‌های بسیار زیادی دارد. در ابتدا باعث می‌شود که شما چهره زیباتر و لبخندی بهتر داشته باشید. وقتی شما بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده و اقدام به جرمگیری دندان کنید، در واقع می‌توانید لبخند زیباتری خواهید داشت.
لبخندی سالم‌تر و باطراوت‌تر
جرمگیری دندان باعث می‌شود که شما از نظر ظاهری زیباتر از آن چیزی باشیدکه قبلا به نظر می رسیدید. داشتن دندان‌های سالم تمیز و سفید می‌تواند چهره شما را دلنشین‌تر و لبخند شما را زیباتر نشان دهد. این موضوع می‌تواند در اعتماد به نفس شما نقش مهمی داشته باشد.
جلوگیری از بیماری‌های لثه
پلاک و جرمی که بر روی دندان‌ها تشکیل شده، دارای باکتری‌هایی است که اگر پاکسازی نشوند، می‌تواند بیماری‌های مربوط به التهاب لثه و التهاب بافت نگهدارنده دندان را به وجود آورد. زمانی که شما جرمگیری دندان انجام دهید، لایه‌های مضر از روی دندان‌ها حذف شده و از پیشرفت بیماری‌های لثه جلوگیری می‌کند، در این صورت می‌توانید التهابات موجود را درمان کنید.
پیشگیری از پوسیدگی دندان
استفاده از جرمگیری دندان از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند. در واقع دندان‌های پوسیده، سرشار از باکتری‌هایی هستند که اسیدهای تولید شده توسط آنها باعث از بین رفتن مینای دندان و ایجاد حفره می‌شود. فرآیند جرمگیری باید با حذف پلاک‌ها و ایجاد محیط‌های اسیدی انجام شود تا بتواند از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کند.
عوارض احتمالی جرم گیری
بعد از جرمگیری ممکن است به عوارضی دچار شوید که گاهاً جای نگرانی ندارد. گاها، جرمگیری دندان می‌تواند باعث ایجاد التهابات در لثه و یا خونریزی‌های در ناحیه لثه شود. اگر جرم گیری به شکل اصولی انجام نگیرد، می‌تواند باعث شود که شما دندان‌های ضعیف و شکننده‌ای داشته باشید، پس بهتر است که برای فرآیند جرمگیری به پزشک حرفه‌ای و متخصص مراجعه کنید.
پیشگیری و درمان جرم دندان
برای آنکه از تشکیل جرم روی دندان‌ها جلوگیری کنید، توصیه می‌شود که به بهداشت دهان و دندان خود بیشتر رسیدگی نمایید. شما باید حداقل دو مرتبه در روز دندان‌های خود را مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنید.
توصیه می‌شود که به طور منظم برای ضدعفونی کردن محیط دهان و دندان از دهانشویه‌های آنتی باکتریال استفاده کنید. اگر بتوانید هر ۶ ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید، دندان‌های شما به طور کامل بررسی می‌شود و هرگونه مشکلی که به وجود آمده سریعاً رفع می‌گردد.
مدت زمان بهبودی بعد از جرم گیری دندان
بهبودی بعد از جرم گیری دندان سریع بوده و نیاز به مراقبت‌های خاصی نیست. جرمگیری دندان بدون دردسر انجام می شود، اما بهتر است در ارتباط با بهبودی جرم دندان یک سری مواردی را در نظر بگیرید:
- وقتی میزان جرم تشکیل شده روی دندان‌ها بیشتر باشد، مدت زمان بهبودی آنها هم بیشتر طول می‌کشد.
- افرادی که دندان‌های حساسی دارند، در روزهای اول بعد از جرمگیری نسبت به خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های سرد و گرم حساسیت بیشتری نشان می‌دهند.
- اگر بتوانید مراقبت‌های توصیه شده توسط دندانپزشک را به خوبی انجام دهید، دوره بهبودی شما کوتاه‌تر می‌شود.
نتیجه گیری
جرم تشکیل شده روی دندان‌ها، ظاهر نامطلوبی به آنها می‌دهد. پس بهترین گزینه آن است که اقدام به جرمگیری دندان کنید. برای جرم گیری دندان روش‌های مختلفی وجود دارد. انتخاب روش جرم گیری بر اساس شرایط بیمار و تشخیص پزشک متخصص است. برای هر بیمار بر اساس نوع جرمی که روی دندان‌ها دارد و شرایط جسمانی او، از روش‌های مخصوصی برای جرمگیری استفاده می‌شود.
