روکش دندان چیست؟

روکش دندان یا کلاهک دندان که به صورت سفارشی آن را می‌سازند، بر روی سطح دندان قرار گرفته و تمامی قسمت‌های دندان را پوشش می‌دهد. معمولاً در ساخت روکش دندان از مواد اولیه با کیفیتی استفاده می‌کنند که عمدتاً شامل سرامیک، فلز و یا ترکیبی از هر دوی این‌ها است.

روکش دندان نقش خیلی مهمی برای حفاظت از ساختار دندان‌هایی دارد که به هر دلیلی آسیب دیده‌اند، شکسته شده‌اند و یا تغییر شکل پیدا کرده‌اند. این روکش‌ها می‌توانند ظاهر لبخند شما رو بهتر کنند.

چرا به روکش دندان نیاز داریم؟

مواقعی پیش می‌آید که دندان طبیعی ما دچار آسیب شده، آن را پر کرده‌ایم و ساختارش ضعیف شده، دندان دچار تغییر شکل شده و یا شکستگی در آن رخ داده است. در این موارد برای آنکه ظاهر دندان‌ها حفظ شود و جلوه طبیعی خودش را از دست ندهد، از روکش دندان استفاده می‌کنیم. اما در حالت کلی در موارد زیر نیاز بیشتری به استفاده از روکش دندان داریم.

برخی مواقع دندان‌هایمان پوسیده می‌شوند و میزان پوسیدگی پیشرفت خیلی زیادی دارد که باعث می‌شود امکان ترمیم آن هم وجود نداشته باشد. پس بهترین چاره کار ما استفاده از روکش دندان است که خیلی سریع ظاهر طبیعی دندان را به آن بازگردانیم.

بر اثر برخی عوامل ممکن است که دندان‌های ما شکسته شده و یا دچار ترک خوردگی شوند. برای این دسته از دندان‌ها از روکش دندان استفاده می‌کنند. هم ترک خوردگی دندان‌ها را می‌پوشاند و هم مانع از شکستگی بیشتر دندان‌ها می‌شود.

بعضی از دندان‌هایی که پر شده‌اند، ساختار آنها ظریف و شکننده می‌شود، بنابراین لازم است که از این دندان‌ها محافظت شود تا شکل اولیه‌ای که دارند را از دست ندهند. برای این دندان‌ها از روکش استفاده می‌کنند که باعث می‌شود از قالب دندان پر شده محافظت شود و آسیبی به آن نرسد.

گاهی اوقات بر سر برخی عادات نادرستی که داریم دندان‌های ما دچار تغییر رنگ می‌شوند، به عنوان مثال افرادی که سیگاری هستند و از مواد غذایی و نوشیدنی های مضر مثل نوشابه استفاده می‌کنند، دندان‌های آنها به مرور زمان دچار تغییر رنگ می‌شود. بهترین روشی که می‌توان ظاهر مطلوبی به دندان‌ها داد، استفاده از روکش دندان است.

گاهی اوقات دندان‌ها در اثر عوامل مختلفی تغییر شکل می‌دهند، یعنی فرم یک دندان طبیعی و منظم را ندارند. این باعث می‌شود که از نظر ظاهر دندان‌ها جلوه خوبی نداشته باشند اما با استفاده از روکش دندان می‌توان ظاهر نامطلوب آنها را برطرف کرد.

انواع روکش دندان

روکش‌های دندان در انواع مختلفی هستند که بنا به تشخیص پزشک، وضعیت دهان بیمار و بودجه‌ای که دارند، یکی از این انواع جنس‌ها را برای ساخت روکش دندان استفاده می‌کنند.

• روکش تمام سرامیکی که در ساخت آن‌ها تماماً از ماده سرامیکی استفاده می‌شود. این نوع از روکش‌ها برای دندان‌های جلویی خیلی مناسب هستند، چون روکش‌های سرامیکی از نظر ظاهر مثل دندان‌های طبیعی هستند و هیچ تفاوتی با آنها ندارند.
• روکش‌های تمام فلزی که از نظر دوام جز مقاوم‌ترین روکش‌ها هستند، اما روکش‌های فلزی نسبت به دندان‌های طبیعی ظاهر خوبی ندارند. در واقع می‌توان به راحتی تشخیص داد که دندان دارای روکش است و با سایر دندان‌ها تفاوت ظاهری دارد، اما از نظر دوام و کیفیت عالی است.
• دسته سوم، روکش‌های ترکیبی هستند، یعنی از فلز و سرامیک ساخته می‌شوند. این جنس باعث می‌شود که دندان ها ضمن داشتن جلوه زیبا، دوام بسیار خوبی هم داشته باشند.

مراحل قرار دادن روکش دندان

برای تهیه کردن روکش دندان، مراحلی توسط دندانپزشک انجام می‌شود. هر کدام از این مراحل باید با دقت و تمرکز بالایی به اجرا درآید.

1. در ابتدای کار دندانپزشک دندان را برای گرفتن قالب آماده می‌کند. تراش‌های لازم را می‌دهد، تمیزکاری‌های مد نظر را انجام می‌دهد تا دندان فرم خوبی گرفته و برای تشکیل قالب آماده باشد. در طی این مرحله مقداری از مینای دندان را هم برمی‌دارند تا بتوانند روکش را بهتر در جای خودش قرار دهد.
2. مرحله بعدی قالب‌گیری دندان است. با استفاده از مواد مخصوص دندانپزشک قالب دندان را می‌گیرد و قالبی که گرفته شده را به آزمایشگاه می‌فرستد تا برای ساخت روکش از آن استفاده کنند.
3. در این مرحله نوبت به ساخت روکش دندان می‌رسد. متخصصین در آزمایشگاه بنا به قالبی که برایشان دندانپزشک فرستاده و اندازه‌هایی که در اختیار دارند، قالب مناسب برای دندان می‌سازند.
4. بعد از این که قالب آماده شد، نوبت به مرحله قرار دادن روکش روی دندان است. انجام این کار توسط دندانپزشک و با دقت بالایی انجام می‌گیرد که معمولاً چسباندن روکش به دندان با استفاده از  چسی مخصوصی است تا در جای خودش ثابت و محکم قرار بگیرد.

مزایای روکش دندان

• روکش دندان مزیت‌های زیادی دارد. در واقع این روش دندانپزشکی به خاطره داشتن ویژگی‌های مثبت زیاد، جز متداول‌ترین شیوه‌های درمانی است که در زمینه مختلف استفاده می‌شود.
• مهمترین نقشی که استفاده از روکش دندان دارد، محافظت از دندان‌های آسیب دیده است. شما وقتی بر روی دندان‌های آسیب دیده روکش قرار می‌دهید، در واقع مانع از بیشتر شدن آسیب دندان‌ها شده و از شکستگی مجدد آنها جلوگیری می‌کنید.
• استفاده از روکش دندان باعث می‌شود که ظاهر و نمای بهتری به دندان‌ها بدهید، مخصوصاً اگر روکش از مواد بهتری ساخته شده باشد، دندان شما از نظر ظاهر تفاوتی با دندان‌های طبیعی نخواهد داشت.
• استفاده از روکش دندان باعث تقویت شدن دندان می‌شود. با قرار دادن روکش روی دندان ها می‌توانند در برابر آسیب‌ها مقاومت داشته باشند.
• روکش‌های دندان اگر به طور مرتب مراقبت شوند و به آنها رسیدگی شود، می‌توان تا مدت زمان زیادی از آنها استفاده کرد.

معایب روکش دندان

• معمولا استفاده از روکش دندان هزینه‌های زیادی دارد و نسبت به سایر درمان‌های دندانپزشکی قیمت آن بیشتر است، مخصوصاً اگر در ساخت روکش‌ها از مواد با کیفیتی استفاده شود، این مقدار هزینه هم به مراتب بیشتر خواهد شد.
• برای ساختن روکش دندان لازم است که بخشی از دندان‌ها تراشیده شود تا بتواند قالب روکش را به خودش بگیرد، مخصوصاً تراشیدن مینای دندان خیلی مهم است تا بتواند روکش دندان را به خوبی در درون .لثه جای دهد.
•  برخی افراد نسبت به روکش‌های دندان حساسیت نشان می‌دهند و طبیعتاً نمی‌توان از روکش دندان برای این افراد استفاده کرد. گاهاً حساسیت نشان داده شده تنها برای یک مواد است و در برخی موارد مشاهده می‌کنیم که برای هر ماده‌ استفاده شده، آنها این حساسیت را نشان می‌دهند.

مراقبت از روکش دندان

شما برای آنکه بتوانید تا مدت زمان طولانی از روکش دندانتان استفاده کنید، باید مراقبت‌های لازم در این زمینه را انجام دهید.در ادامه به چند مورد از روش‌های مراقبتی اشاره می‌کنیم.

فرقی نمی‌کند شما دندان طبیعی داشته باشید یا دندان مصنوعی و یا از روکش دندان استفاده کنید، در همه صورت باید از مسواک استفاده کنید. شما باید برای مسواک زدن خود برنامه‌ریزی مشخصی انجام دهید و حداقل دو بار در روز مسواک بزنید.

استفاده از نخ دندان هم برای دندان‌های طبیعی و هم برای دندان‌های غیر طبیعی توصیه می‌شود، چون استفاده از نخ دندان مانع از جمع شدن پلاک بر روی دندان‌ها می‌شود.

حتماً و در هر شرایطی مراجعه منظم به دندانپزشک را فراموش نکنید. شما در حالت عادی باید سالی دو بار به دندانپزشک مراجعه کنید. این کار باعث می‌شود تا پزشک معاینات لازم بر روی دندان‌های شما را انجام دهد.

کسانی که از روکش دندان استفاده می‌کنند باید از جویدن مواد غذایی سفت و سخت خودداری کنند، چون به طور قطع آسیب بیشتری به روکش می‌رسانند و ممکن است که کل دندان روکش شده خود را از دست دهند.

نتیجه‌گیری

روکش دندان یک روش کاملاً موثر برای ترمیم دندان‌های آسیب دیده و محافظت کردن از دندان‌های ضعیف است. شما می‌توانید برای آن دسته از دندان‌هایی که تغییر شکل پیدا کرده‌اند هم از روکش دندان استفاده کنید.

استفاده از روکش دندان باعث می‌شود که دندان‌هایتان ظاهر سالم‌تر و بهتری داشته باشند، اما نمی‌توانید برای استفاده از روکش دندان تصمیم بگیرید، برای این کار لازم است به دندانپزشک مراجعه کنید و با تشخیص پزشک معالج اقدام به استفاده از روکش دندان نمایید.