ترمیم ریشه دندان یکی از روش‌های دندانپزشکی است که از آن برای نجات دندان‌هایی استفاده می‌شود که عفونی شده و یا به شدت پوسیده‌اند. در روش ترمیم ریشه دندان پالپ و یا بافت نرم عصبی که بنا به دلایلی آسیب دیده و یا عفونت پیدا کرده را برمی‌دارند، سپس کانال‌های ریشه را تمیز کرده و با مواد مخصوصی پر می‌کنند.
چرا به ترمیم ریشه دندان نیاز داریم؟
گاهی اوقات دندان درد ما به حدی غیر قابل تحمل می‌شود که به پزشک مراجعه می‌کنیم و پزشک به ما درمان ریشه دندان را پیشنهاد می‌دهد. اما چه مواقعی ما به درمان ریشه دندان نیاز داریم؟
- وقتی که پوسیدگی در دندان به قدری عمیق باشد که این پوسیدگی به پالپ برسد، در این صورت عفونتی که ایجاد شده به قدری زیاد است که باعث می‌شود روش درمانی ریشه دندان را در پیش بگیریم.
- گاهاً دندان‌ها دچار شکستگی‌های عمیقی می‌شوند که این ممکن است به پالپ آسیب رسانده و آن را عفونی کند.
- تروما.و یا ضربه‌های ناگهانی که به دندان وارد می‌شود به پالپ آسیب می‌رساند و نیاز به درمان ریشه دارد.
- بنا به دلایل مختلفی مثل پوسیدگی، شکستگی و یا عفونت لثه ممکن است دندان‌ها عفونی شوند، در این صورت با درمان ریشه دندان این عفونت قابل درمان است.
مراحل انجام ترمیم ریشه دندان
برای درمان ریشه دندان چند مرحله وجود دارد که تمامی آنها باید با اصول و دقت بالایی انجام شوند.
عکسبرداری و رادیوگرافی از دندان
در ابتدای کار لازم است که از دندان و ناحیه‌ای که درد احساس می‌شود، عکسبرداری و رادیوگرافی انجام شود. این کار باعث می‌شود که میزان و سطح آسیب دندان را تشخیص داد. با این تشخیص می‌توان روش مناسب برای درمان ریشه دندان را تعیین کرد. در این مرحله معاینات اولیه از دندان به طور کامل اجرا می‌شود.
انجام بی حسی و برداشتن تاج دندان
در مرحله بعدی در قسمت فک بی‌حسی موضعی تزریق می‌کنند که فرد در هنگام درمان هیچگونه دردی حس نکند. سپس تاج دندان را برمی‌دارند و سطح پوسیده شده را به طور کامل از آن خارج می‌کنند.
تخلیه پالپ عفونی شده
وقتی که ریشه دندان ظاهر شد، دندانپزشک می‌تواند به پالپ عفونی دسترسی پیدا کند. در این زمان کانال ریشه دندان را تخلیه می‌کنند. دندانپزشک باید عروق عصبی پالپ را به طور کامل قطع کند تا در آینده فرد دوباره دردی احساس نکرده و این بخش باز عفونی نشود.
تمیز کردن کانال ریشه
وقتی که پالپ را به طور کامل خارج کردند، باید کانال‌های ریشه را به خوبی تمیز کرده و با مواد مناسبی آن را پر کنند. برای تمیز کردن کانال از محلول‌های شستشوی ویژه‌ای استفاده می‌کنند. این محلول‌ها هم می‌توانند عفونتی که در کانال باقی مانده را برطرف کنند و هم می‌توانند به عنوان عاملی باشند که با میکروب‌های موجود در قسمت پالپ مقابله کند.
پرکردن ریشه دندان
در انتها نوبت به پر کردن ریشه دندان است، یعنی وقتی کانال‌های ریشه را به طور کامل پاکسازی کردند، دندانپزشک از ماده گوتابرکا برای پر کردن ریشه دندان استفاده می‌کند. در نهایت بر روی دندان پانسمان موقت را انجام می‌دهند. بعد از انجام تمامی این مراحل، بیمار مجدداً به پزشک مراجعه می‌کند تا دوباره ریشه دندان را با مواد مقاوم‌تر و با دوام‌تر پر کند.
مزایای ترمیم ریشه دندان
- با این روش می‌توان ظاهر طبیعی دندان‌ها را حفظ کرد و دیگر نیازی نیست که دندان را بکشید و دندان طبیعی خودتان را از دست دهید.
- درمان ریشه دندان از گسترش عفونت به قسمت‌های دیگر دهان جلوگیری می‌کند.
- هرگونه درد و ناراحتی که ناشی از عفونت در دندان باشد را می‌توان با درمان ریشه دندان از بین برد.
- با قرار دادن روکش روی دندان می‌توان ظاهر و جلوه طبیعی دندان‌ها را بهتر کرد.
انواع روش‌های ترمیم ریشه دندان
ترمیم ریشه دندان روش مناسبی است که شما می‌توانید دندان‌های آسیب دیده را دوباره ترمیم کرده و از آن استفاده کنید. درمان ریشه دندان با روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد که این روش‌ها بسته به شرایط دندان و شدت آسیب آنها دارد.
عصب‌کشی معمولی (Endodontic Treatment)
شایع‌ترین روش برای درمان ریشه دندان عصب کشی معمولی است. معمولاً این روش درمانی را برای عفونت‌های پالپ و یا کانال‌های ریشه استفاده می‌کنند.
در این روش درمانی ابتدا از بی‌حسی موضع استفاده می‌کنند تا فرد دردی حس نکند. سپس با ابزارهای مخصوص به کانال‌های ریشه دسترسی پیدا می‌کنند تا آنجا را تمیز کرده و ضدعفونی کنند. کانال‌ها را با مواد مخصوصی پر می‌کنند و سپس روکش دندان را بر روی دندان قرار می‌دهند.
جراحی اپیکو (Apicoectomy)
از این روش درمانی زمانی استفاده می‌شود که عصب کشی معمولی موفقیت آمیز نباشد و یا عفونت به نوک ریشه هم برسد. در طی این روش نوک ریشه دندان را برمی‌دارند و کانال ریشه را دوباره از مواد مخصوص پر می‌کنند.
ری‌اندو (Re-Endodontic Treatment)
وقتی درمان ریشه قبلی موفقیت آمیز نباشد و عفونت باز هم عود کند، از روش درمانی ری اندو استفاده می‌کنند.
عوامل موثر در انتخاب روش درمان
بنا به شدت عفونت، معمولا روش مناسبی برای درمان ریشه دندان استفاده می‌کنند.
- اگر عفونت در محل مد نظر بیشتر باشد، به طور حتم به روش‌های پیچیده‌تری هم نیاز است.
- شکل و انحنای ریشه دندان و وضعیتی که ریشه دندان دارد، در انتخاب روش درمانی ریشه دندان تاثیر زیادی خواهد داشت.
- عامل دیگر میزان آسیبی است که به دندان وارد شده است، اگر دندان آسیب شدیدی دیده باشد، نیاز است که از روش‌هایی مثل جراحی لثه استفاده شود.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
وقتی از ناحیه‌ای که شما احساس درد می‌کنید عکسبرداری با اشعه ایکس انجام بگیرد، می‌توان به راحتی قسمت عفونت دیده را مشاهده کرد. حالا اگر این پالپ توسط باکتری‌ها آلوده شود، ملتهب شده و امکان گسترش باکتری‌ها وجود دارد.
علائمی که پالپ عفونی شده می‌تواند داشته باشد، شامل:
- لق شدن یک دندان
- احساس درد در هنگام جویدن و یا گاز گرفتن
- احساس درد در هنگام خوردن یا نوشیدن غذا و سایر نوشیدنی‌های گرم و سرد
- تورم لثه در مجاورت دندانی که آسیب دیده
- از دندان آسیب دیده ممکن است چرک ترشح شود
- رنگ دندان تیره‌تر شده
- گونه یا فک حالت متورمی داشته باشد.
هر چقدر میزان عفونت گسترش پیدا کند، این علائم هم بیشتر می‌شود تا اینکه عفونت به کانال ریشه برسد.
مراقبت‌های بعد از درمان ریشه
ممکن است شما بعد از انجام درمان ریشه کمی احساس درد داشته باشید، اما در این حالت هم باید به یک سری نکاتی دقت کنید. با اینکه ریشه دندان شما درمان شده اما باید مراقبت‌های لازم انجام بگیرد تا لثه و دندان‌های شما بهبودی کامل به دست آورند. نکاتی که در ارتباط با مراقبت‌های بعد از درمان ریشه دندان وجود دارد شامل موارد زیر هستند.
- تا زمانی که دندان شما به طور کامل پر نشده از خوردن مواد غذایی سفت خودداری کنید.
- تمام داروهایی که پزشک تجویز کرده را به طور کامل و در سر ساعت مصرف کنید.
- تمامی مسکن‌هایی که دکتر تجویز کرده برای برطرف کردن دردی است که در ریشه دندان شما وجود دارد.
- شما می‌توانید بعد از درمان ریشه دندان از مسواک استفاده کنید اما نباید از نخ دندان استفاده کنید، چون ممکن است پانسمانی که در ریشه دندان به وجود آورده را دچار مشکل کند.
هزینه ترمیم ریشه دندان
عوامل مختلفی در تعیین هزینه ترمیم ریشه دندان تاثیرگذار هستند. این عوامل شامل:
- مواد مصرفی
- پیچیدگی در موقعیتی که دندان در دهان دارد
- دستمزد پزشک
هزینه درمان در کلینیک‌های مختلف و در مناطق جغرافیایی با همدیگر متفاوت است.
تفاوت بین ترمیم ریشه و روکش دندان
در ترمیم ریشه دندان، درمان در قسمت داخل دندان کانال‌های ریشه انجام می‌شود، اما در روکش دندان یک پوشش محافظتی بر روی دندان قرار گرفته و از آن محافظت می‌کند.
گاهی اوقات ترمیم ریشه دندان و روکش دندان هم می‌تواند با همدیگر ارتباط داشته باشد. برخی مواقع بعد از ترمیم ریشه دندان، برای محافظت از دندان روی آن روکش قرار می‌دهند.
نتیجه گیری
ترمیم ریشه دندان یک روش دندانپزشکی بسیار موثری است که شما می‌توانید برای از بین بردن عفونت در قسمت ریشه دندان استفاده کنید. به کمک این روش شما می‌توانید درد دندان را در یک جلسه رفع کنید.
بعد از انجام جراحی اولیه، فضای مورد نظر را با موادی موقت پر می‌کنند. سپس در مراجعه بعدی می‌توانید از مواد دائم برای پر کردن قسمت مورد نظر استفاده کنید. با کمک درمان ریشه دندان شما می‌توانید ظاهر طبیعی دندان خودتان را حفظ کنید.
