بلچینگ و جرمگیری دو روش رایج در دندانپزشکی هستند و اغلب اوقات افراد این دو روش را با همدیگر اشتباه می‌گیرند. بهتر است بدانید که بین این دو، تفاوت‌های زیادی وجود دارد. بلچینگ و جرم گیری هر دو برای زیبایی و سلامت دندان‌ها استفاده می‌شوند، اما عملکرد و نتایج آنها با همدیگر متفاوت است و برای افراد مختلفی می‌توان از آنها استفاده کرد.
جرمگیری چیست؟
جرمگیری روشی است که می‌توانیم با آن جرم و پلاک‌هایی که روی دندان‌ها بسته شده را از بین ببریم. برداشتن جرم و پلاک‌های دندان و رنگدانه‌های سطحی با کمک ابزارهای مخصوص دندانپزشکی انجام می‌شود. جرم یک لایه سختی است که از مواد معدنی موجود در بزاق دهان، مواد غذایی و باکتری‌ها تشکیل شده است. این مواد به مرور زمان روی دندان‌ها رسوب می‌کنند. این رسوب‌ها می‌توانند ظاهر دندان‌ها را تغییر دهند، از طرفی می‌توانند بیماری‌های مربوط به لثه مثل التهابات لثه را به وجود آورند.
علائم نیاز به جرمگیری
بعضی وقت ها متوجه می‌شویم که دندان‌ها نیاز به جرمگیری دارند. برخی مواقع که دهان فردی بوی بدی می دهد، می‌تواند ناشی از وجود جرم روی دندان‌ها باشد. برخی مواقع این جرم با مسواک زدن معمولی از بین نمی‌رود. گاهی اوقات در هنگام مسواک زدن و یا نخ دندان کشیدن متوجه می‌شویم که لثه‌ها خونریزی کرده‌اند، این علایم می‌تواند ناشی از وجود بیماری‌های لثه باشد که از تجمع جرم به وجود می‌آید.
التهاب و قرمزی لثه‌ها از علائم دیگری است که ناشی از وجود جرم و بیماری‌های لثه است. وجود جرم دندان‌ها باعث تغییر رنگ و زرد شدن دندان‌ها می‌شود. بعضی زمان‌ها دندان‌ها نسبت به سرما و گرما حساسیت نشان می‌دهند که می‌تواند نشان از وجود جرم روی دندان‌ها باشد. گاهی اوقات تجمع جرم ممکن است باعث شود در نحوه قرارگیری دندان‌ها تغییر ایجاد شده و باعث ایجاد فاصله بین آنها شود.
مراحل جرمگیری دندان
جرم گیری دندان روش بسیار رایج در علم دندانپزشکی است که از آن برای از بین بردن جرم و پلاک روی دندان‌ها استفاده می‌شود. با جرمگیری دندان شما می‌توانید هم لبخند زیبایی داشته باشید و هم از بیماری‌های مربوط به لثه جلوگیری کنید.
مراحل کلی جرمگیری دندان به شرح زیر است:
جرمگیری دندان دارای یک سری مراحلی است که باید با دقت کامل توسط پزشک متخصص انجام بگیرد.
بی‌حسی موضعی
قبل از آنکه شروع به کار جرم گیری شود، پزشک ناحیه مورد نظر را با کمک بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌کنند. بی‌حسی باعث می‌شود که بیمار در طول درمان هیچگونه احساس دردی نداشته باشد.
استفاده از ابزارهای مخصوص
دندانپزشک برای جرمگیری دندان‌ها از ابزارهای مخصوص دستی و یا اولتراسونیک استفاده می‌کند. ابزارهای اولتراسونیک می‌توانند فرکانس‌های بالایی تولید کرده و با لرزش‌های خود جرم را از روی دندان‌ها جدا کنند.
روت پلنینگ (صیقل دادن ریشه دندان)
بعد از آنکه جرم از روی دندان‌ها برداشته شد، نوبت به صاف کردن سطح ریشه دندان است. انجام این کار برای آن است که روی لثه سلول‌های جدید تشکیل شده و دوباره به آن بچسبند و از تشکیل مجدد جرم بر روی آنها جلوگیری شود.
شستشوی کامل دهان
حال نوبت به شستشوی کامل دهان است تا بتوان تمام ذرات خارجی و جرم باقیمانده در دهان را خارج کرد.
موارد منع جرمگیری دندان
جرمگیری دندان برای همه افراد کاربرد ندارد و در برخی موارد منع درمان وجود دارد.
- خانم‌هایی که در دوران بارداری هستند، بهتر است که جرمگیری دندان را انجام ندهند، مخصوصاً در سه ماه اول بارداری جرمگیری دندان‌ها خطرناک است. در برخی موارد که بیمار باردار نیاز به درمان فوری دارد، پزشک متخصص می‌تواند با رعایت کردن برخی نکات ایمنی جرمگیری دندان‌ها را انجام دهد.
- افرادی که به بیماری‌های قلبی مبتلا هستند، قبل از آنکه بخواهند جرمگیری دندان انجام دهند، باید با متخصص قلب خود در این زمینه مشورت کنند.
- آن دسته از افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف شده، مثل کسانی که به ایدز مبتلا شده‌اند و یا تحت شیمی درمانی قرار دارند، در برابر عفونت آسیب پذیری آنها بیشتر است. دندانپزشک برای این افراد ممکن است بعد از جرمگیری، آنتی بیوتیک تجویز کند و یا انجام این کار را به تعویق بیندازد.
- افرادی که اختلالات خونریزی دارند و یا به هموفیلی مبتلا هستند، قبل از آنکه اقدام به جرم گیری کنند، باید در این زمینه با پزشک خودشان مشورت کنند، در این زمان می‌توانند اقدامات لازم برای کنترل خونریزی را انجام دهند.
- برخی افراد به بی‌حسی موضعی حساسیت نشان می‌دهند که حتماً باید قبل از انجام جرمگیری در این زمینه با پزشک خودشان صحبت کنند. آن دسته از کسانی که در دهان خودشان عفونت دارند، باید در ابتدا عفونت خودشان را درمان کنند، سپس جرمگیری دندان‌هایشان را شروع کنند.
بلچینگ چیست؟
بلچینگ روشی است که طی آن رنگ دندان‌ها را با استفاده از مواد شیمیایی روشن دهنده، تغییر می‌دهند. این ماده به داخل ساختار دندانی نفوذ می‌کند و رنگ دانه‌هایی که در آن وجود دارد را تجزیه کرده و رنگ دندان را سفید می‌کنند. شما بلچینگ را می‌توانید با روش‌های مختلفی از جمله لامپ‌های مخصوص، ژل‌های بلچینگ و یا لیزر انجام دهید.
مراحل بلچینگ
برای انجام بلچینگ دندان طی نمودن یک سری مراحل لازم است.
آماده‌سازی دندان‌ها
ابتدا دندان‌ها را به خوبی تمیز و خشک می‌کنند. در مواقعی که نیاز است، لثه را با یک ماده محافظتی می‌پوشانند که از تماس مستقیم با مواد بلچینگ جلوگیری شود.
استفاده از مواد بلچینگ
دندانپزشک به طور یکنواخت ماده بلچینگ را بر روی سطح دندان‌ها می‌مالد. نوع ماده بلچینگ و غلظتی که دارد، بنا به نوع روش بلچینگ و میزان زردی دندان‌ها انتخاب می‌شود و برای هر بیمار یا حتی هر دندان می‌تواند متفاوت باشد.
استفاده از نور (در برخی روش‌ها)
برخی روش‌های بلچینگ با استفاده از نور انجام می شود. در این روش‌ها از لیزر و یا نور آبی برای فعال کردن مواد بلچینگ استفاده می‌کنند تا روند سفید شدن دندان‌ها سریع‌تر شود.
تکرار جلسات
تعداد جلسات بلچینگ که برای روشن‌تر شدن دندان‌ها انجام می‌شود، بنا به میزان زردی دندان‌ها و نتیجه دلخواه، بسیار فرق دارد. معمولا هر جلسه درمانی حدود یک ساعت طول می‌کشد و فاصله بین جلسات هم ممکن است تا یک هفته باشد.
علایم نیاز به بلچینگ
زمانی که رنگ دندان‌ها زرد شود، نشان از آن است که شما نیاز به بلچینگ دارید. بر اثر مصرف مواد غذایی مختلف، سیگار کشیدن، خوردن چای، قهوه و نوشابه احتمال زرد شدن دندان‌ها وجود دارد. برخی مواقع که لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری روی دندان‌ها قرار بگیرد، نشان از این است که فرد نیاز به روش درمانی بلچینگ دارد.
معمولاً مصرف برخی از داروها می‌تواند باعث ایجاد این لک‌ها بر روی دندان‌ها شود. در بعضی زمان‌ها بین دندان‌های جلو و دندان‌های عقب تفاوت رنگ وجود دارد. روکش‌ها، پر کردن‌های قدیمی و سایر درمان‌های دندانپزشکی می‌تواند این تفاوت‌ها را به وجود آورد. گاهی اوقات تفاوت رنگ دندان بین دندان‌های بالا و پایین مشاهده می‌شود. این مورد هم می‌تواند ناشی از عادات دهانی و یا عوامل ژنتیکی باشد.
چه زمانی نباید بلچینگ را انجام داد؟
برخی مواقع که دندان‌ها حساس شده‌اند، نباید روی آنها بلچینگ انجام داد. در افرادی که دندان‌های آسیب دیده اند و یا دچار بیماری‌های لثه و مشکلات دهانی هستند، نباید از بلچینگ استفاده کنند. برای دندان‌هایی که روکش شده و یا آنها را قبلاً پر کرده‌اید، استفاده از بلچینگ نمی‌تواند موثر و کارساز باشد.
تفاوت جرمگیری و بلچینگ
بین جرم گیری و ایمپلنت تفاوت های زیادی است که در جدول زیر به چند مورد از آنها اشاره می کنیم:
| ویژگی | جرم گیری | بلچینگ |
| هدف | حذف جرم و پلاک | روشن تر کردن دندان |
| عمق اثر | سطح دندان | داخل ساختار دندان |
| مواد استفاده شده | ابزارهای مخصوص | ژل های بلچینگ، لیزر |
| نتایج | بازگرداندن رنگ طبیعی دندان | سفید شدن دندان ها |
| ماندگاری | دائمی | موقت |
نتیجه گیری
روش‌های درمانی در دندانپزشکی بسیار متنوع هستند و شما می‌توانید بنا به نوع شرایط و نیازهای خود از این روش‌ها استفاده کنید. جرم گیری از جمله روش‌هایی است که شما می‌توانید برای سفید کردن دندان‌ها استفاده کنید. روش کار این دو با همدیگر متفاوت است، اما برای راهنمایی بهتر می‌توانید نظر پزشک متخصص در این باره را بپرسید.
